کاربرد نورومانیتورینگ یا پایش عصبی در جراحی های کانونهای تشنجی مغز
مقدمه
مدیریت صرع مقاوم به درمان هم یک فرصت درمانی ارزشمند و هم یک چالش تخصصی بزرگ برای جراحان مغز و اعصاب ایجاد کرده است که دردهه های اخیر با پیشرفت های قابل توجهی در زمینه استفاده از روش ها و ابزارهای کمکی در جراحی صرع همراه بوده است. به طور کلی، پایش عصبی مبتنی بر تصویر و نظارت عصبی الکتروفیزیولوژیک، یک روش چند کاربرده است که می‌تواند به جراح در انجام رزکسیون‌های ایمن و مؤثر کمک کند. برای همه پزشکان و جراحانی که با صرع سروکار دارند، مهم است که بدانند مسیریابی عصبی و نظارت عصبی در حال حاضر در چه نقطه ای قرار دارد و چه راه‌هایی برای بهبود آن در آینده وجود دارد.
نورومانیتورینگ چیست؟
مانیتورینگ (پایش) عصبی حین عمل (IONM) در شناسایی مسیرهای عصبی آناتومیکی در معرض خطر با استفاده از تحریک مستقیم مسیرهای عصبی ارزشمند است. با مانیتورینگ مداوم این مسیرها، جراحان مغز و اعصاب می توانند خطر را برای بیمار مبتلا به صرع به حداقل برسانند و عملکرد عصبی پس از جراحی وی را حفظ کنند. یک عنصر حیاتی برای موفقیت IONM واکنش به موقع و آنی تکنسین فیزیولوژی عصبی و سپس جراح مغز و اعصاب است. به محض مشاهده تغییرات حین عمل، این اطلاعات باید به جراح مغز و اعصاب منتقل شود تا بتواند با ارزیابی میدان عمل به تغییرات صورت گرفته واکنش نشان دهد.
IONM امروزه مورد استقبال متخصصان علوم اعصاب، مهندسی پزشکی ، مغز و اعصاب، جراحان مغز و اعصاب، قلب و عروق و ارتوپدها قرار گرفته است. این روش به معنای استفاده از مجموعه ای از روش های الکتروفیزیولوژیک بالینی است که برای ثبت پتانسیل های مختلف الکتروفیزیولوژیکی بیمار در حین جراحی بر روی مغز، نخاع و اعصاب محیطی طراحی شده است.
اهمیت نورومانیتورینگ
در طول جراحی های کانونهای تشنجی مغز، یک عصب شناس که برای انجام مانیتورینگ عصبی آموزش دیده است، الکترودهای ثبت و مانیتورینگ عصبی را به بیمار متصل می کند سپس سیگنال های عصبی دریافتی از بیمار در حین جراحی را ثبت می کند و با همکاری تیم جراحی آنها را تفسیر می کند.
ثبت سیگنال های الکتروفیزیولوژیک در جراحی مغز و اعصاب ضروری است. با انجام مانیتورینگ عصبی، اطلاعات سیستم عصبی بیمار در اختیار جراح و تیم پزشکی قرار می گیرد و جراح می تواند با توجه به سیگنال های عصبی بیمار، عمل جراحی را مدیریت کند. اصولاً دو عارضه حین جراحی های کانونهای تشنجی مغز، می تواند بر عملکرد صحیح سیستم عصبی تأثیر بگذارد و منجر به اختلالات عصبی پس از جراحی شود. این دو عارضه شامل ایسکمی و آسیب مکانیکی است که باعث تغییر در مورفولوژی، دامنه یا تغییر در محتوای فرکانس سیگنال های الکتروفیزیولوژیکی می شود.
اندازه گیری مداوم پارامترهای امواج تولید شده توسط دستگاه عصبی و تفسیر آنها به ارزیابی عملکرد صحیح ساختار عصبی در هر لحظه کمک می کند.
بنابراین، نورومانیتورینگ روشی عالی برای تشخیص و ارزیابی تغییرات عملکردی ساختارهای عصبی فراهم می کند. انجام این روش به معکوس کردن اثرات ایسکمی احتمالی و جلوگیری از آسیب مکانیکی و بازگرداندن عملکرد به حالت طبیعی کمک می کند. از سوی دیگر، نظارت عصبی، آسیب بعد از عمل را از طریق جلوگیری از مداخلات غیر ضروری کاهش می دهد. این امر همچنین هزینه های مراقبت های بهداشتی پس از عمل را نیز کاهش می دهد.
کاربرد IONM
از مهم ترین کاربردهای نورومانیتورینگ می توان به کاربرد آن در جراحی قلب و عروق، جراحی استخوان، اورولوژی، جراحی های کانونهای تشنجی، اندارترکتومی کاروتید، آنوریسم آئورت، جراحی گوش و حلق و بینی مانند نوروم آکوستیک، پاروتیدکتومی و جراحی مغز و اعصاب اشاره کرد. این روش حتی در بیمارانی که تحت جراحی های مرتبط با آسیب مغزی تروماتیک هستند یا در معرض خطر از دست دادن یکپارچگی فیزیولوژیکی یا آناتومیکی مغز هستند مانند صرع، نیز استفاده می شود.
نورومانیتورینگ (IONM) چطور انجام می شود؟
با روش نورومانیتورینگ حین عمل (IONM)، بیمار از ابتدا تا انتهای عمل مورد مراقبت قرار می گیرد و جراح با دقت بالاتر و اطمینان از عدم آسیب به عصب در تمام لحظه ها با سرعت بالاتری عمل جراحی خود را انجام می دهد.
برای انجام IONM بیمار باید روز قبل از جراحی معاینه شود و در صورت امکان از بیمار تست گرفته شود. در روز جراحی پس از ورود بیمار به اتاق عمل و قبل از بیهوشی، الکترودهایی به سر، صورت، دست ها و پاها متصل می شود و سپس تست قبل از بیهوشی از بیمار گرفته می شود. از آنجایی که اتصال الکترودها نیز باعث احساس درد و ناراحتی در بیمار می شود، تعدادی از الکترودها می توانند بعد از بیهوشی به نقاط حساس مانند چشم و زبان و حلق بیمار متصل شوند. تمام الکترودها به کامپیوتر و مانیتور متصل می شوند و مراقبت از اعصاب بیمار از زمان شروع بیهوشی و ورود جراح تا پایان عمل جراحی و به هوش آمدن بیمار ادامه خواهد داشت.
بسیاری از معلولیت هایی ناشی از آسیب به سیستم اعصاب در حین عمل جراحی و به صورت ناخواسته رخ می دهند. با استفاده از روش نورومانیتورینگ در حین جراحی (IONM) چنانچه جراح مغز و اعصاب ناخواسته به عصبی نزدیک شود، مانیتوریست فورا جراح را آگاه می کند و همچنین در مواقعی که عصب قابل شناسایی نباشد یا اینکه عصب در قسمتی باشد که دیده نمی شود، به جراح کمک می کند. پس از عمل نیز جراح از تست بیداری استفاده می کند که در این تست، جراح از بیمار می خواهد که دست ها و پاهای خود را تکان دهد تا مطمئن شود عصب آسیب دیده است یا خیر.
جایگاه نورومانیتورینگ (IONM)
طبق گفته انجمن نورومانیتورینگ جهانی (ISIN) استفاده از دستگاه مانیتورینگ اعصاب (IONM) در حین عمل جراحی اولین بار در سال 1990 میلادی شروع شد. در حال حاضر در امریکا و اروپا مانیتورینگ اعصاب در حین عمل برای تمام بیماران انجام می شود.
بدون نظر